مغالطه مماراتمغالطه ممارات، یکی از اقسام مغالطه لفظ مرکب بوده است و در اصطلاح منطق مغالطه‌ای است که بر اثر ترکیب الفاظ حاصل می‌شود. ۱ - توضیح اصطلاحمغالطه لفظی به مغالطه لفظ مفرد و مرکب تقسیم می‌شود، مغالطه ممارات یک نوع مغالطه لفظ مرکب است. واژه "ممارات" در لغت مصدر باب مفاعله و از ماده «مری» به معنای شک و ریب مشتق شده است و در اصطلاح منطق مغالطه‌ای است که در نفس ترکیب حاصل می‌شود؛ یعنی این که یک یک الفاظ و کلمات و مفردات این جمله، هیچ کدام ابهام و ایهامی نداشته و معانی آن‌ها واضح و روشن است و لکن ترکیب آن‌ها با یک دیگر و ساختن یک جمله از آن‌ها موجب اشتراک و اشتباه گردیده مانند: "ضَرَبَ زیدٌ بکراً فَضَرَبْـتُه" که در ضمیر " ضربته " دو احتمال وجود دارد: ۱. مرجع ضمیر لفظ زید باشد یعنی من "زننده" را زدم؛ ۲. مرجع ضمیر لفظ بکر باشد یعنی من هم "کتک خورده" را زدم؛ و از این طریق امر بر مخاطب مشتبه می‌شود. ۲ - اقسام مغالطه مماراتمغالطه مماراتی سه قسم دارد: استخدام، توریه و مغالطه تردد ضمایر. [۴]
مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۳۵۸.
۳ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • مظفر، محمدرضا، المنطق. • علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید. • مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد. • خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس. ۴ - پانویس
۵ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «مغالطه ممارات»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۲۰. |